ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ စက္၀ိုင္း လည္ပုံ

---

ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ မူအရ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ စက္၀ိုင္း လည္ပုံ , ျဖတ္ပုံ, ေဒသနာေတာ္ လကၤာေဆာင္ပုဒ္

မူလႏွစ္ၿဖာ၊ သစၥာႏွစ္ခု၊ ေလးခုအလႊာ၊ အဂၤါတစ္ဆယ့္ႏွစ္ပါး၊ တရားကိုယ္မ်ားႏွင့္ သုံးပါးအစပ္၊
ႏွစ္ရပ္မူလ၊ ၀ဋ္သုံး၀ႏွင့္၊ ကာလသုံးၿဖာ၊ ၿခင္းရာႏွစ္ဆယ္၊ ဤရွစ္သြယ္ကို၊ အလြယ္က်က္မွတ္၊ သိေစအပ္သည္၊ သံသရာမွ လြတ္ေၾကာင္းတည္း။

---

လကၤာေဆာင္ပုဒ္ အေျဖ

၁။ မူလႏွစ္ျဖာ ----- အ၀ိဇၨာႏွင့္ တဏွာ။
၂။ သစၥာႏွစ္ခု ----- သမုဒယသစၥာ - ဒုကၡသစၥာ။
၃။ ေလးခုအလႊာ ----- အတိတ္အေၾကာင္းတလႊာ၊ ပစၥဳပၸန္အက်ိဳးတလႊာ။ ပစၥဳပၸန္အေၾကာင္းတလႊာ၊ အနာဂတ္အက်ိဳးတလႊာ။
၄။ အဂၤါတစ္ဆယ့္ႏွစ္ပါး ----- အ၀ိဇၨာ , သခၤါရ , ၀ိညာဏ္, နာမ္ရုပ္ , သဠာယတန ,ဖႆ, ေ၀ဒနာ, တဏွာ, ဥပါဒါန္ , ကမၸဘသ, ဇာတိ , ဇရာ မရဏ။
၅။ သုံးပါးအစပ္ ----- သခၤါရ ႏွင့္ ၀ိညာဏ္တစပ္ ၊ ေ၀ဒနာႏွင့္ တဏွာတစပ ၊ ကမၼဘ၀ႏွင့္ ဇာတိတစပ္။
၆။ ၀ဋ္သုံး၀ႏွင့္
ကိေလသ၀ဋ္ (၃)ပါး ----- အ၀ိဇၨာ , တဏွာ , ဥပါဒါန္
ကမၼ၀ဋ္ (၂)ပါး ----- သခၤါရႏွင့္ ကမၼဘ၀
၀ိပါက၀ဋ္ (၈)ပါး ------ ၀ိညာဏ္, နာမ္ရုပ္ , သဠာယတန ,ဖႆ, ေ၀ဒနာ, တဏွာ, ဥပါဒါန္ , ကမၸဘသ, ဇာတိ , ဇရာ, မရဏ (ဥပပၸတၱိဘ၀)
၇။ ကာလသုံးျဖာ
လြန္ေလျပီးေသာ အတိတ္ကာလ - အ၀ိဇၨာ , သခၤါရ
ယခုျဖစ္ဆဲ ပစၥဳပၸန္ ကာလ ----- ၀ိညာဏ္, နာမ္ရုပ္, >>သဠာယတန ,ဖႆ, ေ၀ဒနာ, တဏွာ, ဥပါဒါန္ , ကမၼဘ၀
ေနာင္ျဖစ္လတၱံ႕ အနာဂတ္ကာလ ----- ဇာတိ , ဇရာမရဏ။
၈။ ျခင္းရာႏွစ္ဆယ္ ----- အတိတ္အေၾကာင္းျခင္းရာ ငါးပါး- အ၀ိဇၨာ , သခၤါရ , တဏွာ, ဥပါဒါန္ , ဘ၀
ပစၥဳပၸန္အက်ိဳးျခင္းရာငါးပါး ----- ၀ိညာဏ္, နာမ္ရုပ္, သဠာယတန ,ဖႆ, ေ၀ဒနာ

---

ေသာတာပန္ျဖစ္ရန္ အဂၤါ (၄) ပါး

ေသာတာပန္ျဖစ္ခ်င္ရင္ အဂၤါေလးခ်က္ႏွင္႔ ညီညြတ္ေအာင္ ေနထိုင္ရမယ္၊ က်င္႔သံုးရမယ္လို႕ ျမတ္စြာဘုရားကုိယ္တိုင္ ေဟာထားတာရွိသားပဲ။ အဂၤုတၱိဳရ္ပါဠိေတာ္မွာ ပါတယ္။

(၁) သပၸဳရိသသံေသေ၀ါ (သူေတာ္ေကာင္းႏွင္႔ေပါင္း။)
(၂) သဒၶမၼႆ၀နံ (သစၥာတရားမ်ိဳးကို ေရြး၍နာ။)
(၃) ေယာနိေသာ မနသိကာေရာ (မွန္မွန္ကန္ကန္ ၾကံဆ၊ ဆင္ျခင္ႏွလံုးသြင္း။)
(၄) ဓမၼာႏုဓမၶပဋိပတၱိ (ရႏိုင္ေလာက္ေအာင္ဇဲြ သန္သန္ျဖင္႔ အားထုတ္။)

(မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ တစ္ဘ၀သာသနာ)

---

ေသာတာပန္
ေသာတာပန္ဟူသည္ ပထမမဂ္ဉာဏ္ရေသာ ပုဂၢိဳလ္ကို ေခၚဆိုသည္။
ေသာတာပန္ (၂ )မ်ိဳး
(၁) စူဠေသာတာပန္
ခႏၶာ ၊ အယတန ၊ ဓာတ္ ၊ သစၥာ ၊ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ သေဘာတရားမ်ားကို သုတမယ ဥာဏ္ျဖင္႔္ သိျပီး ၊ စိႏၱာမယ ဥာဏ္ျဖင္႔လည္း ေ၀ဖန္သံုးသပ္ ဆင္ျခင္ေတြးေခၚႏိုင္ျပီး ျဖစ္မႈ ၊ပ်က္မႈ သေဘာတရားကို ျမင္ေသာပုဂိၢဳလ္။ ၀ိပႆနာရႈ၍ ဥဒယ-ဘယ ဥာဏ္ကိုေရာက္ရင္ကို အက်ိဳးမ်ားသည္ဟု ဆရာေတာ္မ်ား ေဟာၾကားၾကသည္။

အဆင္႔အတန္း
(က) တစ္ဘ၀ ( သို႔ ) ႏွစ္ဘ၀ အပယ္ မလား။
(ခ) အသိတရားအဆင္႔ (ညာတပရိညာ)
(ဂ) အပြားအဆင္႔ ( တရားအားထုတ္မႈ၍ ဒိဌိမျပဳတ္ေသး ၊ ဒုဗၺလ (အားနည္းေသာ) ၀ိပႆနာ
(၂) မဟာေသာတာပန္
ခႏၶာ ၊ အယတန ၊ ဓာတ္ ၊ သစၥာ ၊ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ သေဘာတရားမ်ားကို သုတမယ ဥာဏ္ျဖင္႔္ သိျပီး ၊ စိႏၱာမယ ဥာဏ္ျဖင္႔လည္း ေ၀ဖန္သံုးသပ္ ဆင္ျခင္ေတြးေခၚရံုသာမကဘဲ ၊ ဘာ၀နာမယဥာဏ္ျဖင္႔ ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ၾကိဳးစားပြားမ်ားေနေသာေၾကာင္႔ ခႏၶာ(၅)ပါး ၊ ရုပ္နာမ္ (၂)ပါး၏ ျဖစ္ပ်က္ကို ျမင္၊ ျဖစ္ပ်က္ကို မုန္း ၊ ျဖစ္ပ်က္၏ဒုကၡၾကီး ခ်ဳပ္ဆံုးမႈကိုပါ ျမင္ေသာ ပုဂိၢဳလ္ ။

မဟာေသာတာပန္ (၄)မ်ိဳး
(က) သတၱကၡတၱဳပရ ေသာတာပန္ = (၇) ၾကိမ္ ပဋိသေႏၶ ေနျပီး နိဗၺာန္၀င္သူ
(ခ) ေကာလံေကာလေသာတာပန္ = လူနတ္ဘ၀ ႏွင္႔ ၂ ဘ၀ေျမာက္မွ ၊ ၆ ဘ၀ေျမာက္အထိသာ ေနျပီးနိဗၺာန္၀င္သူ (၂၊ ၃၊ ၄၊ ၅၊ ၆ ၾကိမ္ ပဋိသေႏၶေနျပီး နိဗၺာန္၀င္သူ )
(ဂ) ဧကဗီဇီ ေသာတာပန္ = လူနတ္ဘ၀ ႏွင္႔ ၁ ၾကိမ္ သာေနျပီး နိဗၺာန္၀င္သူ
(ဃ) ဘံုစဥ္စံ ေသာတာပန္ = သုဒၶါ၀ါသ ျဗဟၼဘံုကိုခ်န္ျပီး က်န္သုဂတိဘံုမ်ား တြင္ တစ္ဘ၀ျပီး ျမင္႔ကာ ျမင္႔ကာ ဘံုစဥ္စံျပီး နိဗၺာန္၀င္သူ ( ၀ိသာခါ ၊ သိၾကားမင္း ၊ အနာတပိဏ္)