ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး

သစၥာေလးပါးဆိုတာ သမုဒယသစၥာ၊ ဒုကၡသစၥာ၊ မဂၢသစၥာ၊ နိေရာဓသစၥာ။

သကၠရာဇ္ ၁၂၆၁ ခုႏွစ္၊ နတ္ေတာ္လျပည့္ေက်ာ္ (၁၁) ရက္ ဗုဒၶဟူးေန႔၊ ေန႔လည္

(၂) နာရီ မိနစ္ သံုးဆယ္အခ်ိန္တြင္ ဥယ်ာဥ္ေတာ္ရြာ၌ မုိးကုတ္ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး၏ အေလာင္း အလ်ာျဖစ္ေသာ သတုိ႔သား ရတနာကို ဖြားျမင္ေတာ္မူပါသည္။ ခမည္းေတာ္မွာ ဦးေအာင္ထြန္း ျဖစ္၍၊ မယ္ေတာ္မွာ ေဒၚေရႊအိတ္ ျဖစ္ပါသည္။ ခမည္းေတာ္ မယ္ေတာ္တုိ႔မွာ ေဒသအေလ်ာက္ ေတာင္သူ လယ္သမား မ်ိဳး႐ိုးျဖစ္ၾက၍ သမၼအာဇိ၀ လုပ္ငန္းျဖင့္ လုပ္ကိုင္ေနထိုင္သူမ်ား ျဖစ္ၾကေလသည္။

ေမြးဖြားရာဇာတိေျမ (ဥယ်ာဥ္ေတာ္ရြာ)

ဥယ်ာဥ္ေတာ္ရြာကား၊ အမရပူရၿမိဳ႕တည္ နန္းတည္ ဗဒံုးမင္းေခတ္ ဘိုးေတာ္ဦး၀ိုင္းလက္ထက္ ေတာ္အခါက သီးပင္မ်ိဳးစံု စိုက္ပ်ိဳးထားေသာ (မဟာသီရိနႏၵာ၀ံ) ေခၚ ဥယ်ာဥ္ေနရာ ျဖစ္ခဲ့ဖူးေလ သည္။ အမရပူရေခတ္မွ မန္းရတနာပံုေခတ္သုိ႔ ေရာက္ရွိေလေသာအခါ ဥယ်ာဥ္ေတာ္သည္ ရြာအျဖစ္ သုိ႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့ေလသည္။ယခု မႏၲေလးတိုင္း၊ ျမစ္ငယ္ၿမိဳ႕နယ္ (ဒု႒၀တီ) ေခၚ ျမစ္ငယ္ျမစ္၏ တစ္ဖက္ကမ္းတြင္ တည္ရွိေနပါသည္။ မယ္ေတာ္ ေဒၚေရႊအိတ္သည္ ဆရာေတာ္ အေလာင္းအလ်ာကို ဖြားျမင္သည္အထိ (ကိုးပါး သီလ) ေစာင့္ထိန္းကာ တရားစာေပျဖင့္သာ အခ်ိန္ကုန္လြန္ေစသည္။ ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ ဖြားျမင္ေတာ္မူေသာေၾကာင့္ ေန႔သင့္နံသင့္အားျဖင့္ သတုိ႔သား၏နာမည္ကို (ေမာင္လွေဘာ္) ဟု အမည္ကင္ပြန္းတပ္ၾကေလသည္။

ေက်ာင္းအပ္မဂၤလာ ခ်ိန္အခါ

ေမာင္လွေဘာ္သည္ ေလးႏွစ္သားအရြယ္သို႔ ေရာက္ရွိေသာအခါ၊ ဥယ်ာဥ္ေတာ္ရြာရွိ မူလတန္း ေက်ာင္း၌ ေက်ာင္းဆရာႀကီး "ဦးစံရ" ထံတြင္ အပ္ႏွံထားရွိ၍၊ ၄ တန္းအထိမွ်သာ ပညာသင္ၾကား ရေလသည္။

ရွင္သာမေဏျပဳျခင္း

အသက္ (၉) ႏွစ္သားအရြယ္သုိ႔ ေရာက္ရွိေသာအခါ ဥယ်ာဥ္ေတာ္ရြာရွိ ေဂြးပင္ေတာရေက်ာင္း ဆရာေတာ္ ဦးဇာဂရအရွင္ျမတ္ကို ဥပဇၩာယ္ျပဳ၍ ရွင္သာမေဏအျဖစ္သုိ႔ သြတ္သြင္းခ်ီးေျမႇာက္ၾက ေလသည္။ဘြဲ႕ေတာ္မွာ ဗုဒၶဟူးသားျဖစ္၍ ရွင္၀ိမလဟု မွည့္ေခၚေစေလသတည္း။ သဒၵါ၊ သၿဂႋဳဟ္စေသာ အေျခခံစာ၀ါမ်ားကို ႀကိဳးစားသင္ယူ၍ ဆရာ၀တ္မ်ားကိုလည္း ေက်ပြန္လွ၏။ အေဟာအေျပာ ငယ္ငယ္ကပင္ ေကာင္းမြန္လွ၍ လာဘ္လာဘေပါမ်ားၿပီး ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္ႏွင့္ ဘုန္းႀကီးေနသျဖင့္ ဆရာဘုန္းေတာ္ႀကီးႏွင့္ ရပ္သူရြာသား ဒါယိကာ၊ ဒါယိကာမ မ်ားက ကိုရင္သီ၀လိဟုပင္ ေခၚစမွတ္ျပဳၾကေလသည္။

အလုပ္ၾကည္႔ခ်င္ရင္ ခႏၶာၾကည္႔၊ အလုပ္စဥ္ၾကည္႔ခ်င္ရင္ မွတ္တမ္းၾကည္႔။

သကၤန္းေတာ္ကို ပ်ားစြဲျခင္း (ပထမအႀကိမ္)

ကိုရင္၀ိမလ (၁၂) ႏွစ္အရြယ္သို႔ ေရာက္ရွိေသာႏွစ္ တစ္ေန႔ေသာ အခ်ိန္တြင္ ဥယ်ာဥ္ေတာ္ရြာ၊ ေဂြးပင္ေတာရေက်ာင္းေပၚတြင္ ကိုရင္၏ သကၤန္းမ်ားကို တန္းေပၚတြင္ ေခါက္တင္ထားရာ သကၤန္းမ်ားကို ပ်ားေကာင္မ်ားသည္ ၀ိုင္းအံုလာၿပီးလွ်င္ သိုက္အံုဖြဲ႕ကာ စြဲေနၾကေတာ့သည္။ ဤပ်ားမ်ားစြဲျခင္းအေၾကာင္းကို သိရွိရေသာ ေဂြးပင္ေတာရ ဆရာေတာ္ႀကီးက"သာမေဏ သည္ ေနာင္ေသာအခါတြင္ ဘုန္းကံႀကီးမားေသာ အေက်ာ္အေမာ္ ဆရာေတာ္တစ္ပါး ျဖစ္လိမ့္မည္၊ တပည့္ ဒါယကာ ဒါယိကာမ အသိုက္အ၀န္းႀကီးမား၍ လူမ်ားစြာ၏ မွီခိုအားထားရာ ျဖစ္ေပလိမ့္မည္" ဟု နိမိတ္ဖတ္ၾကားေတာ္မူေလသည္။


အမရပူရၿမိဳ႕ မဂၤလာတိုက္သုိ႔ ပညာသင္ၾကားရန္ တစ္ကိုယ္ေတာ္ ခရီးထြက္ခဲ့ျခင္း

အခ်ိဳတြင္ ပ်ားသကာ တရားတြင္ အဘိဓမၼာရွင္၀ိမလသည္ မိမိ၏ဘုန္းေတာ္ႀကီး အိုမင္းမစြမ္းရွိလာသည္ႏွင့္ စာ၀ါမ်ားအခ်ိန္မွန္မွန္ သင္ၾကားခြင့္မရေတာ့ေပ။ ဒီအတိုင္းေနသြားရလွ်င္ စာတတ္ေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူးဟု ပူပန္ေန၏။ အစ္မႀကီးအရင္းျဖစ္သူ သီလရွင္ ေဒၚသုစာရီသည္ အမရပူရၿမိဳ႕ မဂၤလာေက်ာင္းတိုက္၌ အဘိဓမၼအရာတြင္ လြန္စြာထင္ရွားေသာ ပထမ ေက်ာ္ဆရာႀကီး ဦးအုန္းထံေမွာက္၌ ပညာသင္ေရာက္ လ်က္ ရွိေနေလသည္။ အစ္မျဖစ္သူ၏ ေျပာစကားအရ ရွင္၀ိမလသည္ ၿမိဳ႕တက္လာ အဘိဓမၼသင္လိုစိတ္မ်ား တဖြားဖြား ျဖစ္ေပၚလ်က္ရွိေလသည္။ မိဘႏွင့္ ဆရာသမားမ်ားအား ခြင့္ပန္ေလွ်ာက္ထားရာ ႏွစ္ႀကိမ္ သံုးႀကိမ္တိုင္ေအာင္ ခြင့္မျပဳၾက၍ အမရပူရသုိ႔ တိတ္တဆိတ္ တစ္ကိုယ္ေတာ္ ထြက္လာခဲ့ေလေတာ့သည္။ မိဘမ်ား သတင္းၾကားၾက၍ လိုက္ေခၚၾကေသာ္လည္း ျပန္မလိုက္ေတာ့ဘဲ တရားေဟာကာသာ ျပန္လႊတ္လိုက္ ေလေတာ့သည္။ အစ္မ သီလရွင္ဆရာႏွင့္ ေဒၚပုည၊ ေဒၚ၀ိစာရီတုိ႔က မဂၤလာတိုင္ ဆရာေတာ္ႀကီး ဦးသုဇာတ အထံေတာ္သုိ႔ အပ္ႏွံၾကေလသည္။ ကိုရင္၀ိမလသည္ မဂၤလာတိုက္ မကုဋေက်ာင္းငယ္တြင္ ေနထိုင္ ရေလသည္။ မကုဋဟူသည္ကား အထြတ္အထိပ္ပင္တည္း။

မဂၤလာတိုက္

မဂၤလာတိုက္ကား သာမညဌာန မဟုတ္ပါေခ်။ ဘူမိနက္သန္ ေအာင္ေျမမွန္ေသာ ေနရာျဖစ္ ေလသည္။ အမရပူရတြင္ ဘိုးေတာ္ဦး၀ိုင္း နန္းတည္မည္ရွိေသာအခါ အမတ္ႀကီး ဦးေပၚဦးႏွင့္တကြ မင္းႀကီးေလးပါး၊ ျမင္းသည္ေတာ္မ်ားႏွင့္ ဗိသုကာ တစ္ရာေက်ာ္တုိ႔ စခန္းခ်တည္းခိုကာ မဂၤလာ အခ်ိန္ကို ေစာင့္ဆိုင္းေနခဲ့ၾကေသာ ေနရာဌာနျဖစ္သည့္အျပင္ ေရွးမင္းမ်ားလက္ထက္ေတာ္အခါက နာမည္ေက်ာ္ၾကက္သြန္ခင္း ေတာရေက်ာင္းတိုက္ ေနရာေဟာင္းလည္း ျဖစ္ေလသည္။ သီလ၀ိေသာဓနိက်မ္း၌ ၾကက္သြန္ခင္း ဆရာေတာ္သည္ ပဋိပတ္အရာ၌ ထင္ရွားေက်ာ္ေစာေသာ ဆရာေတာ္တစ္ပါးျဖစ္ေၾကာင္း၊ အက်င့္သိကၡာႏွင့္လည္းေကာင္း၊ မင္းစုိးရာဇာ စသည္တုိ႔ႏွင့္ ဆက္ဆံရာတြင္ လည္းေကာင္း တင္းတင္းရင္းရင္းရွိလွ၍ ဆရာေတာ္၏ အရွိန္အ၀ါသည္ အလြန္တရာ ႀကီးမားေတာ္မူေလသည္။ ပဋိပတ္အရာတြင္ အရြယ္တူ ဆရာေတာ္မ်ားကပင္ ေလွ်ာက္ထားရေသာ ဆရာေတာ္တစ္ပါး ျဖစ္ေလသည္ စသည္ျဖင့္ ေရးသားထားသည္ကိုေတြ႕ရွိ ရေလသည္။ ရွင္၀ိမလကား မိမိေနရာေဟာင္း ၾကက္သြန္ခင္းေက်ာင္းတုိက္သုိ႔ ျပန္ေရာက္လာျခင္းေပေလာ။ ရွင္၀ိမလသည္ မဂၤလာတိုက္ ဆရာေတာ္ႏွင့္ မင္းတုန္း၊ သီေပါ၊ ၿဗိတိသွ်ေခတ္ သံုးေခတ္တြင္ အဘိဓမၼာပညာမ်ားကို ႀကိဳးစား၍ သင္ယူေလေတာ့သည္။ ရွင္၀ိမလ၏ ဥပုသ္ဇရပ္မ်ားတြင္ တရားေဟာေကာင္းသည္ဟု တစ္စတစ္စႏွင့္ ေက်ာ္ၾကား လာသျဖင့္ ပညာေရးေႏွာင့္ေနမည္ကို စုိးေသာေၾကာင့္ ဆရာေတာ္ႀကီးက တရားေဟာမႈကို ပိတ္ပင္ထားရ ေလသည္။ ကိုရင္ဘ၀ႏွင့္ပင္ ဆရာႀကီးဦးအုန္း၏ အဘိဓမၼာအေမြကို အတြင္း က်က်ရရွိထားသူ ျဖစ္ေလ ေတာ့သည္။